“ΕΠΤΑ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ … πάνω σ’ ένα (α-όρατο) Θ”

ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ 103- ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, “ΕΠΤΑ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ … πάνω σ’ ένα (α-όρατο) Θ”, εκδόσεις GUTENBERG

                 Ο ομότιμος καθηγητής του Ιονίου Πανεπιστημίου Νίκος Παπαδημητρίου, δάσκαλός μας, συνεχίζει να μας εκπλήσσει. Στο νέο του βιβλίο «Επτά παραλλαγές… πάνω σ’  ένα (α-όρατο) Θ» (εκδόσεις GUTENBERG), γράφει με τρόπο αντάξιο ενός μουσικού και καλλιτέχνη επτά κριτικές παρουσιάσεις του σύγχρονου πολιτισμού, του μετανεωτερικού κόσμου στον οποίο έχουμε εισέλθει και τρέχουμε με εμφανή από κάθε πλευρά την απουσία νοήματος.

Βία, αποδόμηση, αταξία και α-νόητη αναρχία. Το ειπωμένο τίποτε. Η φτωχοποίηση της γλώσσας. Ο φόβος και τα αναπάντητα ερωτήματα που γεννούν το μίσος, μέσα από μια ανάγκη επανεύρεσης ιδεολογιών θρησκευτικού τύπου, που να μην είναι θρησκείες. Οι εικονικές βεβαιότητες και ο δήθεν εαυτός μέσα στο Facebook, που γεννούν την μάσκα της υποκρισίας. Η διηνεκής προβολή που δημιουργεί ένα απόλυτο και υποχρεωτικό παρόν, κατανοητό μόνο τώρα, αποδομώντας την μνήμη. Η αμνησία, το ψεύδος και η κάλπικη κατασκευή, η εξορία του ονείρου. Αυτά τα στοιχεία ενός κόσμου καμωμένου από σκληρότητα στην πραγματικότητα αποτυπώνουν έναν βαθύτερο φόβο, όχι μόνον του συγγραφέα, αλλά και όλων των ανθρώπων: αυτόν που πηγάζει από τον Θάνατο.

Οι παραλλαγές του συγγραφέα είναι μία αφορμή για όλους μας να φιλοσοφήσουμε στην ζωή που ο πολιτισμός κατασκευάζει και να καταλήξουμε στα δικά μας συμπεράσματα. Πίσω από όλα βρίσκεται ο μαύρος καβαλάρης του θανάτου ή η αναζήτηση ελπίδας που πηγάζει στην πίστη; Ο συγγραφέας εύστοχα σε κάθε παραλλαγή παραθέτει τους στίχους από ένα εξαιρετικό τραγούδι, κάνει έναν διάλογο με την λογοτεχνία και μας δείχνει τι σημαίνει παιδεία. Εις ώτα μη ακουόντων; Αυτός είναι ο ποιητής, εκείνος που ρίχνει, κατά τον Σεφέρη, μια μποτίλια στο πέλαγος, με τις συντεταγμένες του νησιού και περιμένει από τον αναγνώστη, τον συν-άνθρωπο, τον συν-ταξιδευτή να βρει αραξοβόλι και να του δώσει το χέρι. Αι δεν είναι μόνο «ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής» τα γραφόμενα, αλλά οι αγωνίες και, την ίδια στιγμή, η αγάπη για τον άλλο που τον ωθούν να δώσει το στίγμα του.

Ευχαριστούμε τον Νίκο Παπαδημητρίου γιατί σ’  αυτό το ταξίδι μάς τιμά με την φιλία και την αγάπη του!

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

26 Οκτωβρίου 2022