ΧΑΙΡΕ ΑΜΝΟΥ ΚΑΙ ΠΟΙΜΕΝΟΣ ΜΗΤΗΡ, ΧΑΙΡΕ ΑΥΛΗ ΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΒΑΤΩΝ
Μία από τις πιο όμορφες εικόνες του Ακαθίστου ύμνου είναι αυτή που αναφέρεται στην Παναγία ως μητέρα του Χριστού που είναι αμνός και ποιμένας. Αντιφατική η εικόνα. Ο ποιμένας έχει στην κατοχή του τα πρόβατα. Είναι ο επικεφαλής τους. Είναι αυτός που τα φροντίζει και έχει επάνω τους απόλυτη εξουσία. Είναι αυτός που τα προστατεύει, αλλά και μπορεί να λάβει από αυτά τα πάντα, ακόμη και την ζωή του. Ο αμνός είναι το μικρό αρνί, το οποίο στέκεται άφωνο μπροστά σ’ αυτόν που τον κείρει, τον κουρεύει, τον ακολουθεί με αθωότητα και εμπιστοσύνη, χαίρεσαι να το βλέπεις και έχει μια μορφή παιδικότητας που του χαρίζει μοναδική ομορφιά. Εδώ ακριβώς έγκειται το μυστήριο. Ότι ο Χριστός από ποιμένας, από Θεός- Δημιουργός μας, από επικεφαλής της δημιουργίας και των δημιουργημάτων, δηλαδή και ημών των ανθρώπων, γίνεται ένας από εμάς και μάλιστα αμνός, ταπεινός, υπάκουος, με προορισμό να θυσιαστεί, να σφαχτεί για όλους εμάς, όπως οι ενιαύσιοι, οι μονοετείς αμνοί στο Πάσχα του Ισραήλ, οι οποίοι θύμιζαν στους Εβραίους την έξοδό τους από την Αίγυπτο, η οποία πραγματοποιήθηκε μετά την τελευταία μεγάλη πληγή στον Φαραώ: όλα τα πρωτότοκα της Αιγύπτου θανατώθηκαν, εκτός από αυτά των Ισραηλιτών, οι οποίοι έσφαξαν έναν αμνό και έβαψαν με το αίμα του τους παραστάδες της πόρτας του σπιτιού τους, ενώ έφαγαν από αυτόν για να πάρουν δύναμη και να περάσουν στην γη της ελευθερίας, στην γη της επαγγελίας, αφήνοντας πίσω την σκλαβιά της Αιγύπτου, όσο και την άβυσσο της Ερυθράς θάλασσας, την άβυσσο του Άδη και του θανάτου.
Αμνός γίνεται ο Χριστός για όλους μας. Μας καλεί να Τον αφήσουμε να σημάνει τις πόρτες της καρδιάς μας με το αίμα Του και να απομακρύνει κάθε θάνατο που περιμένει και συναντά τον άνθρωπο: όχι μόνο τον σωματικό και τον πνευματικό της αυτοθέωσης, αλλά και τον θάνατο του πόνου, της λύπης, της ήττας, της απογοήτευσης, της απόρριψης, της απουσίας νοήματος. Μας καλεί να κατανοήσουμε ότι ζούμε κι εμείς στην γη της Αιγύπτου, δηλαδή στην γη αυτού του κόσμου που μας έχει αιχμαλωτίσει με την επιβίωση και την ψευδαίσθηση ότι έχουμε τα αναγκαία για την ζωή μας, τις λίγες ή τις πολλές απολαύσεις, στερώντας μας όμως από την ελευθερία να ξέρουμε γιατί ζούμε και, κυρίως, από την ελπίδα ότι η αμαρτία και ο θάνατος δεν είναι η κατά φύσιν κατάστασή μας, αλλά η πτώση μας. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε έξοδο από την νοοτροπία της παράδοσης σε ένα εκκοσμικευμένο πνεύμα και ήθος, σε έναν πολιτισμό που αποθεώνει την επιβίωση και τις μη πραγματικές μας ανάγκες, οι οποίες δεν έγκεινται στην δυνατότητα να καταναλώνουμε, να ξοδεύουμε χρόνο, χρήμα, δυνάμεις, ενδιαφέροντα για να φτιάχνουμε την εικόνα μας, την σωματική μας πλευρά, έτοιμοι προς ηδονή, ή να έχουμε ως νόημα της ζωής μας το πόσα θα έχουμε, αλλά να στοχεύσουμε στην αγάπη, δηλαδή στον Θεό, και στη συνάντηση μαζί Του και με τον πλησίον, μετανιώνοντας για τα λάθη μας, όπως επίσης και πορευόμενοι προς την γη της επαγγελίας. Για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε τροφή όλης της ύπαρξης, σώμα κι αίμα Χριστού. Χρειαζόμαστε όμως και τον αμνό που γίνεται ποιμένας, μέσα από το Ευαγγέλιο και την συμπόρευση στην ζωή της Εκκλησίας, μέσα από την πίστη η οποία μας ανοίγει δρόμους και μας δίνει ελπίδα. Η πορεία των Ισραηλιτών κράτησε σαράντα χρόνια εν γη ερήμω και αβάτω και ανύδρω. Στην Χαναάν έφθασαν αυτοί που είχαν υπομονή. Αυτοί που εμπιστεύθηκαν. Αυτοί που δεν έβαλαν το εγώ τους πιο πάνω από τον ποιμένα. Αυτοί που ένιωσαν ότι πάροικοι ήταν στην έρημο του κόσμου, αλλά η προσδοκία τους ήταν η συνάντηση με την γη της επαγγελίας, δηλαδή την κοινωνία με τον Θεό που μας έπλασε και μας ξαναγέννησε εν Χριστώ. Και ο ποιμένας και, ταυτόχρονα, αμνός είναι ο οδηγός μας και ο στερεωτής μας, η τροφή μας και η δύναμή μας, ο νικημένος και ο νικητής.
Μητέρα του αμνού και ποιμένος, μέτοχος του μυστηρίου η Υπεραγία Θεοτόκος. Αυτή που πριν Τον γεννήσει, αφέθηκε στην αγάπη Του στον ναό των Ιεροσολύμων, τρεφόμενη από άρτον ουράνιο, άρτον αγγέλου, άρτον ζωής. Προσευχόμενη και επιζητώντας τον λόγο του Θεού ως τροφή της ψυχής. Υπακούοντας στην πρόσκληση του Θεού να Τον δεχτεί εντός της, πέραν των φυσικών νόμων. Και γενόμενη γενάρχισσα μιας άλλης πορείας ανθρώπων: των ταπεινών στην ζωή, των εκζητούντων το ρήμα του Θεού, των υπομονετικών, των αφημένων στο θέλημά Του και όχι πεισματικά αγκιστρωμένων στο δικό τους εγώ.
Αυλή λογικών προβάτων η Υπεραγία Θεοτόκος. Όπως τα άλογα πρόβατα συνάζονται στην αυλή για να βρούνε τροφή, να αισθανθούν ασφαλή, να συναντηθούν με τον ποιμένα, να προφυλαχθούν από το κρύο και τους εχθρούς, αλλά και να μην αισθάνονται ανελεύθερα, έτσι κι εμείς συναζόμαστε στην αυλή της Θεοτόκου. Αυτή μας τρέφει με το γάλα της προσευχής και της εμπιστοσύνης στον Θεό. Αυτή μεσιτεύει για μας ώστε να φυλαχτούμε από τους εχθρούς της ζωής μας, ανθρώπινους και δαιμονικούς, κάποτε και από τον ίδιο τον εαυτό μας. Δι’ αυτής, διά του παραδείγματός της, συναντιόμαστε με τον ποιμένα Χριστό, διότι αυτή ανοίγει τον δρόμο στην φύση μας ώστε να επανεύρει το κατά φύσιν της, που είναι η κοινωνία με τον Χριστό. Αυτή μέσα από την αγάπη της μας συνάζει στους ναούς, στην κοινότητα της Εκκλησίας, για να βρούμε την ελευθερία στην αγάπη, όπως κι εκείνη βρήκε την αληθινή ελευθερία από κάθε ανάγκη νόμου, ανθρώπινης στήριξης, φόβου, στην αγάπη του Θεού.
Μοναδικό το μυστήριο στην ζωή μας. Μοναδικό το μυστήριο που ο Θεός ας προσφέρει και η Παναγία μας διακονεί. Μας καλεί να βρούμε προσανατολισμό διά του Χριστού, να τραφούμε από τον Ίδιο ως κοινωνία σώματος και αίματος και να λάβουμε δύναμη μοναδική, με Εκείνο να κατοικεί στις καρδιές μας, να ταξιδέψουμε στην γη του κόσμου έχοντας μπροστά μας την αυλή της Εκκλησίας, που νοηματοδοτεί κάθε στιγμή, καθώς εκεί συναντούμε την Παναγία που μας οδηγεί στον ουρανό της σχέσης και της αγάπης με τον Υιό της, βοηθώντας μας να αφήσουμε κάθε ρύπο και κάθε ανάγκη που μας κρατά μακριά από την Αλήθεια. Ας ζήσουμε το μυστήριο αυτό της χαράς, της ελευθερίας, της αγάπης, προσδοκώντας την συνάντηση με τον Αμνό και Ποιμένα.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Κέρκυρα, 26 Μαρτίου 2021
Β’ Χαιρετισμοί